Αν είστε καπνιστής ή καπνίστρια και το πρωί που ξυπνάτε βήχετε για να
«καθαρίσετε» τον λαιμό σας ή λαχανιάζετε όταν ανεβαίνετε με τα πόδια έναν
όροφο, δεν φταίει ούτε ο λαιμός σας ούτε η σκάλα: και τα δύο αποτελούν ένδειξη
ότι το τσιγάρο έχει προκαλέσει βλάβες στους πνεύμονές σας.
Οι βλάβες αυτές είναι η απαρχή της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας
(της ΧΑΠ, όπως την αποκαλούν οι γιατροί), η οποία προκαλεί επί 10-15 χρόνια
ήπια ενοχλήματα στους ασθενείς, χωρίς έντονα συμπτώματα.
Καθώς εξελίσσεται, όμως, «κόβει» την ανάσα σε ολοένα και απλούστερες
καθημερινές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα. Στο τέλος, η δύσπνοια γίνεται
συνεχής, οι πάσχοντες νιώθουν μονίμως κουρασμένοι και απλές δραστηριότητες,
όπως το ντύσιμο, γίνονται πρακτικά αδύνατες.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε προ ημερών ο κ. Κωνσταντίνος
Γουργουλιάνης, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας και πρύτανης
της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το 8,4% των ατόμων ηλικίας άνω
των 35 ετών στην χώρα μας (ή 500.000 άντρες και γυναίκες) πάσχουν από ΧΑΠ.
Υπάρχουν, όμως, και τουλάχιστον άλλες 300.000 οι οποίοι έχουν τη νόσο, αλλά δεν
το γνωρίζουν.
Από τους ασθενείς αυτούς, ποσοστό μόλις 4-5% δεν είναι ή δεν υπήρξαν
καπνιστές, αλλά ανέπτυξαν την ασθένεια εξαιτίας παραγόντων όπως η έκθεση σε
χημικές ουσίες στον επαγγελματικό χώρο, η ρύπανση του περιβάλλοντος, η
συστηματική χρήση ξυλόσομπας, το παθητικό κάπνισμα κ.ά.
Οι υπόλοιποι αρρώστησαν εξαιτίας του καπνίσματος, καθώς απ’ όσους καπνίζουν
πάνω από 1 πακέτο τσιγάρα την ημέρα, το περίπου 25% παθαίνει τελικά ΧΑΠ. Το
γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι συγκεκριμένοι γενετικοί παράγοντες τροποποιούν τον
κίνδυνο αναπτύξεως ΧΑΠ που διατρέχει κάθε άτομο ξεχωριστά. Αν όμως ένας
άνθρωπος είναι καπνιστής και ταυτοχρόνως εκτίθεται σε άλλους παράγοντες
κινδύνου, όπως οι χημικές ουσίες στον επαγγελματικό χώρο, ο κίνδυνος του
πολλαπλασιάζεται.
Οι ύποπτες ενδείξεις
«Εάν κάποιος είναι πρώην ή νυν καπνιστής, έχει ηλικία πάνω από 40 ετών, και
έχει βήχα ή φλέγματα ή δυσκολία στην αναπνοή (λαχάνιασμα) όταν ανεβαίνει σκάλες
ή ανηφόρα, όταν σηκώνει κάποια βάρη (π.χ ψώνια) ή απλώς όταν βαδίζει βιαστικά,
τότε είναι πιθανό να έχει ΧΑΠ», εξήγησε ο κ. Γουργουλιάνης.
«Φυσικά, η κατάσταση είναι ακόμα πιο σοβαρή όταν αυτή η δύσπνοια συνοδεύει
πιο ελαφριές δραστηριότητες, όπως το ντύσιμο, το πλύσιμο, το δέσιμο των
κορδονιών, διάφορες δουλειές με τα χέρια κλπ.»
Όταν παρουσιασθεί για πρώτη φορά κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα (βήχας,
φλέγματα, δυσκολία στην αναπνοή) δεν πρέπει να υποτιμηθεί και να θεωρηθεί ότι
είναι κάτι απλό, όπως π.χ τσιγαρόβηχας ή δύσπνοια λόγω κακής φυσικής
κατάστασης.
«Αυτά τα συμπτώματα είναι σημάδι ότι οι πνεύμονες δεν λειτουργούν
φυσιολογικά», είπε. «Δυστυχώς, οι βλάβες που προκαλεί η ΧΑΠ είναι μόνιμες και
μη αναστρέψιμες, γι’ αυτό και είναι πάρα πολύ σημαντικό να γίνει εγκαίρως η
διάγνωση».
Εξέταση της αναπνοής
Για να διαγνωστεί η ΧΑΠ (αλλά και να παρακολουθείται η πορεία της στους
ασθενείς) υπάρχει μια πολύ απλή εξέταση της αναπνοής: η σπιρομέτρηση.
Η εξέταση διαρκεί συνήθως λιγότερο από 10 λεπτά και απαιτεί να πάρει ο
ασθενής μια βαθιά ανάσα και να εκπνεύσει με όλη του τη δύναμη σε μια ειδική
συσκευή που του δίνει ο γιατρός.
Την εξέταση πρέπει να κάνουν όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών, ιδίως αν
έχουν (πρωινό ή μη) τσιγαρόβηχα, αν λαχανιάζουν εύκολα, αν έχουν φλέγματα, αν
κουράζονται εύκολα και αν κρυολογούν συχνά.
Στην
υγειά σας!!!
