Τα προβλήματα της όρασης είναι πάρα πολλά και εξαιρετικά συχνά. Μόνο από
γλαύκωμα υπολογίζεται ότι πάσχουν περίπου 250.000 Έλληνες, με τους μισούς όμως
από αυτούς να μην το ξέρουν.
Και μετά είναι οι - πολύ συχνότερες - διαθλαστικές ανωμαλίες, δηλαδή οι
διαταραχές της όρασης που οφείλονται στο ότι το φως δεν εστιάζει σωστά στο
τμήμα του ματιού που θα έπρεπε: στον αμφιβληστροειδή χιτώνα.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός και
πρεσβυωπία, που υπολογίζεται ότι προσβάλλουν το σχεδόν 40% του γενικού
πληθυσμού.
Αν τώρα προστεθούν σε αυτά και πολλά άλλα προβλήματα - από τον καταρράκτη
και τον κερατόκωνο έως την διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και την εκφύλιση της
ωχράς κηλίδας – το αυτονόητο συμπέρασμα είναι πως οι μισοί τουλάχιστον Έλληνες
αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα με τα μάτια τους.
Όπως εξηγεί ο κ. Ιωάννης Μ. Ασλανίδης, επίκουρος καθηγητής Οφθλαμολογίας
στο Πανεπιστήμιο Weill Cornell της Νέας Υόρκης και επιστημονικός διευθυντής του
Οφθαλμολογικού Κέντρου «Εμμετρωπία» στο Ηράκλειο της Κρήτης, για τις
περισσότερες από τις οφθαλμολογικές παθήσεις, η επιστήμη έχει εξοπλίσει το
οπλοστάσιό της με θεραπείες που εξασφαλίζουν την αποτελεσματική αντιμετώπισή
τους και οι οποίες βελτιώνονται διαρκώς.
Για την χειρουργική λ.χ. διόρθωση της μυωπίας, της υπερμετρωπίας και του
αστιγματισμού, η τεχνολογία έχει πλέον προοδεύσει τόσο πολύ, ώστε «τα όγδοης
γενιάς λέιζερ που χρησιμοποιούμε σήμερα μπορούν να διορθώσουν προβλήματα 3-4
βαθμών μέσα σε λιγότερο από μισό λεπτό, ενώ ταυτοχρόνως εκμηδενίζεται το
ενδεχόμενο επιπλοκών», λέει.
Παρ’ όλα αυτά, η πρόληψη παραμένει το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα για υγιή
μάτια, προσθέτει.
Έλεγχος
μια φορά τον χρόνο
Το αλφαβητάρι της πρόληψης αρχίζει με το συστηματικό και καλό έλεγχο της
οράσεως. «Όλοι θα πρέπει να έχουν μία πλήρη οφθαλμολογική εξέταση κάθε χρόνο,
ανεξάρτητα από την ηλικία τους», λέει ο κ. Ασλανίδης. «Ειδικά, όμως, όταν
υπάρχει οικογενειακό ιστορικό σε ασθένειες που σταδιακά φθείρουν την όραση
δίχως αυτό να γίνεται αμέσως αντιληπτό – όπως συμβαίνει με το γλαύκωμα - η
εξέταση πρέπει να γίνεται ανά 6μηνο».
Οι προληπτικές εξετάσεις από τον οφθαλμίατρο πρέπει να αρχίζουν πολύ νωρίς
– πριν καλά-καλά τα παιδιά χρονίσουν, πρέπει να έχει γίνει ο πρώτος έλεγχος της
οράσεώς τους. Και αυτό, διότι όταν τα διαθλαστικά προβλήματα των ματιών δεν
γίνουν εγκαίρως αντιληπτά, ώστε να αντιμετωπιστούν με τα κατάλληλα γυαλιά ή
άλλες θεραπείες, μπορεί να υπονομεύσουν την μετέπειτα ακαδημαϊκή πορεία του
παιδιού και, εξαιτίας αυτής, την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του.
Ο
τρόπος ζωής
Μόνο οι εξετάσεις, όμως, δεν αρκούν. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει πως
είναι πολλές οι παράμετροι που μπορεί να επηρεάσουν την υγεία των ματιών μας.
Το ομοσπονδιακό Εθνικό Ίδρυμα Οφθαλμού (NEI) των ΗΠΑ, παρέχει μερικές συμβουλές
που μπορούν να μας βοηθήσουν να διαφυλάξουμε την υγεία τους.
* Προσέξτε τι τρώτε. Σίγουρα θα έχετε ακούσει την παραίνεση «να τρως
καρώτα, κάνουν καλό στα μάτια». Εκτός από τα καρώτα, όμως, απαραίτητα είναι και
όλα τα άλλα λαχανικά, καθώς και τα φρούτα – ιδίως τα σκουροπράσινα, φυλλώδη
λαχανικά όπως το σπανάκι, η κράμβη και το λάχανο, που περιέχουν ουσίες
πολύτιμες για τα μάτια μας, αλλά και τα γκρέιπ φρουτ, τα πορτοκάλια, τα
ακτινίδια, οι τομάτες, οι πιπεριές, ο αρακάς και τα φασόλια.
Πολλές μελέτες, εξάλλου, έχουν δείξει πως η υγεία των ματιών έχει πολλά να
κερδίσει από τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που περιέχονται πρωτίστως στα παχιά
(λιπαρά) ψάρια, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και ο τόνος.
* Διατηρήστε φυσιολογικό το βάρος σας. Τα περιττά κιλά είναι ένας από τους
κιυριότερους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη και άλλων ασθενειών,
οι οποίες είναι γνωστές για τις ολέθριες συνέπειές τους στα μάτια (η διαβητική
αμφιβληστροειδοπάθεια λ.χ. είναι εξαιρετικά συχνή στους διαβητικούς που είτε
δεν ξέρουν ότι έχουν πρόβλημα «ζαχάρου» είτε παρ’ ότι το ξέρουν, δεν το
ρυθμίζουν καλά).
* Να φοράτε προστατευτικά ματιών. Όταν συμμετέχετε σε αθλήματα με
προσκρούσεις με άλλα άτομα ή ασχολήστε με εργασίες που θα μπορούσαν να
πληγώσουν τα μάτια σας, πρέπει να φοράτε τα ειδικά προστατευτικά που
προορίζονται για κάθε τέτοιου είδους δραστηριότητα ξεχωριστά (τα προστατευτικά
των ματιών για όσους χρησιμοποιούν ηλεκτροκόλληση είναι ένα από τα πιο
χαρακτηριστικά παραδείγματα).
* Μείνετε μακριά από το τσιγάρο. Το κάπνισμα βλάπτει τα μάτια,
ακριβώς όπως βλάπτει και τον υπόλοιπο οργανισμό. Μελέτες έχουν συσχετίσει το
κάπνισμα με αυξημένες πιθανότητες να αναπτυχθεί εκφύλιση της ωχράς κηλίδας,
καταρράκτης και βλάβες στα οπτικά νεύρα – τρία προβλήματα που θα μπορούσαν να
οδηγήσουν στην τύφλωση.
* Μην ξεχνάτε τα γυαλιά ηλίου. Τα γυαλιά ηλίου αποτελούν μεν
αξεσουάρ που καθορίζεται από την μόδα, αλλά για τα μάτια είναι σωτήρια, καθώς
τα προστατεύουν από την επιζήμια υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου. Να αγοράζετε
τα γυαλιά ηλίου από κατάστημα οπτικών και να βεβαιώνεστε ότι απορροφούν τόσο
την UVA όσο και την UVB ακτινοβολία.
* Να ξεκουράζετε τα μάτια σας. Αν περνάτε ατέλειωτες ώρες μπροστά
στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ή έχοντας τα μάτια σας «καρφωμένα» σε κάποιο
σημείο, είναι πιθανό να αμελείτε να βλεφαρίζετε, με συνέπεια να κουράζονται και
να ξηραίνονται τα μάτια. Δοκιμάστε λοιπόν τον κανόνα 20-20: κάθε 20
λεπτά, να τραβάτε το βλέμμα σας από την οθόνη ή τέλος πάντων από αυτό που
κάνετε και να κοιτάτε κάπου μακριά για 20 δευτερόλεπτα, ανοιγοκλείνοντας κατά
διαστήματα τα μάτια σας. Η τακτική αυτή μπορεί να μειώσει σημαντικά την κούραση
των ματιών.
* Το νου σας με τους φακούς επαφής. Αν και οι φακοί επαφής έχουν
διευκολύνει πάρα πολύ τη ζωή όσων χρειάζονται διορθωτικά γυαλιά, πρέπει να
χρησιμοποιούνται σωστά, ειδάλλως υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης των ματιών. Να τους
βάζετε λοιπόν πάντοτε με πεντακάθαρα χέρια, να φροντίζετε να τους βγάζετε επί
αρκετές ώρες κάθε μέρα, να τους συντηρείτε ακριβώς όπως γράφουν οι οδηγίες
χρήσεως και να τους αντικαθιστάται ακριβώς στην ώρα τους, και όχι όποτε
διευκολυνθείτε.
Tips
Προσπαθήστε να τρώτε τα φρούτα και τα λαχανικά ωμά και με τη φλούδα, για να
έχουν την μέγιστη δυνατή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά.
Στην
υγειά σας!!!
